نکاتی که بهتر است برای انتخاب یا استفاده از وینچ کشنده بدانید

وینچ دستگاهی مکانیکی است که برای جابجایی یا بلند کردن اجسام سنگین می توان از آن استفاده کرد.  امروزه از وینچ برای اهداف مختلفی استفاده می شود.  اگر کسب و کاری دارید که نیاز به جابجایی یا بلند کردن کالاهای بزرگ و سنگین است، سرمایه گذاری روی یک وینچ کشنده ارزش وقت، انرژی و هزینه را دارد بخصوص اگر دستگاهی که تهیه می کنید قابلیت جابجایی و نصب راحتی داشته باشد و انرژی نیروی محرکه آن به راحتی قابل تامین باشد.

انواع وینچ کشنده را بشناسید

وینچ ها انواع مختلفی دارند. هرکدام از این وینچ ها نقاط قوت و ضعف مختص خود را دارند و باید در انتخاب وینچ با توجه به نیاز خود دقت نمایید. در زیر انواع مختلف وینچ و ویژگی های آن ها قید شده است:

وینچ برقی

این نوع جزو پرکاربردترین و پرمصرف‌ترین در مصارف مختلف از جمله صنعتی و کارخانه‌ها هستند. در وینچ برقی از یک موتور الکتریکی استفاده می شود. حمل این نوع وینچ ها بسیار آسان است و اندازه کوچکتری دارند. در دستگاه هایی که از موتور DC استفاده می شود قدرت و سرعت بالاتری دارند. از برق تکفاز، سه فاز و یا باتری به عنوان منبع تغذیه دستگاه استفاده می شود. اگر نیاز به بلند کردن اجسام سنگین ندارید این نوع وینچ ها به علت نگهداری راحت و سهولت در استفاده گزینه مناسبی هستند.

نقطه ضعف این نوع وینچ این است که نباید آب به آن نفوذ کند بنابراین در شرایط بارانی و مرطوب امکان استفاده ندارند. همچنین از وینچ های برقی نمی توان برای چرخه های کاری بلند مدت استفاده کرد.

وینچ هیدرولیکی

وینچ هیدرولیکی نوعی وینچ است که از سیستم هیدرولیک و پمپ برای به حرکت در آوردن استفاده می کند. پمپ یک سیال کم فشار را به سمت یک قطعه به حرکت در آورنده هدایت میکند و باعث ایجاد نیرو برای کشیدن بار می شود. این نوع وینچ ها قدرت زیادی دارند. بهترین مزیت این وینچ ها این است که که بسیار مقرون به صرفه هستند و کار با آنها آسان است. این نوع وینچ حتی اگر به صورت کامل در آب غوطه ور شود قابلیت کار کردن را داراست. وینچ های هیدرولیک طول عمر بیشتری دارند و کمتر مستعد گرم شدن بیش از حد هستند. علاوه بر این، این وینچ ها می توانند در شرایط سرد نیز کار کنند و آنها را به اولین انتخاب برای صنایعی تبدیل می کند که در شرایط سخت زمستانی کار می کنند. عیب سیستم های هیدرولیک این است که بدون پمپ نمی توانند کار کنند. از این وینچ ها در برنامه های دریایی، جابجایی لنگر و پهلوگیری، بلند کردن و کشیدن اجسام سنگین در آب استفاده می شود.

وینچ مکانیکی

در این نوع وینچ با استفاده از یک محور چرخشی، چرخ دنده های موجود در گیربکس، نیرو را از محرکه بیرونی به وینچ منتقل می کنند. این نوع از وینچ ها قدرت کشش بیشتری نسبت به وینچ های برقی دارند (حدود 2 برابر). از مزایای این نوع وینچ می توان به لود و آنلود سریع اشاره کرد. راه اندازی آنها ساده است و تقریباً با هر طناب یا زنجیری قابل استفاده است. نکته دیگری که قابل ذکر است این است که آنها روی موتورهای وسایل نقلیه ای که روی آنها نصب هستند کار می کنند. وینچ های دستی نیز نوعی وینچ مکانیکی محسوب می شوند و از آن به عنوان وینچ مکانیکی دستی نیز شناخته می شوند. برای کاربردهایی با وزن سبک مناسب هستند. این نوع وینچ اغلب در شرایط مرطوب و در شرایطی که هیچ پریز برق وجود ندارد، مانند مناطق جنگلی استفاده می شود. Capstan Winch و Portable Winch از انواع دیگر وینچ های مکانیکی محسوب می شوند. از این نوع وینچ بیشتر برای بکسل کردن استفاده می شود. نقطه ضعف این نوع وینچ این است که نیازمند به نیروی محرکه خارجی هستند و حتما نیروی محرکه خارجی (مثل موتور وسایل نقلیه) باید حضور داشته باشد.

وینچ بادی یا پنوماتیکی

وینچ های بادی از هوای فشرده برای باد کردن و ایجاد کشش در کابل به عنوان منبع تغذیه استفاده می کنند. این وینچ یک ابزار رایج برای تعلیق یا بلند کردن اقلام است. این نوع وینچ ها در برابر آب و هوا بسیار مقاوم است به همین دلیل از  آنها بیشتر در شرایط سخت مثل آب و هوای گرم و مرطوب استفاده می شوند. از آنجایی که وینچ های بادی از هوای فشرده به عنوان سوخت استفاده می کنند، هزینه زیادی برای سوخت وجود ندارند و کم هزینه تر هستند. در کل وینچ‌های برقی یا هیدرولیکی نسبت به وینچ‌های بادی تطبیق‌پذیر، ایمن‌تر و بادوام‌تر هستند. از وینچ های بادی بیشتر در ساخت و ساز ساختمانی، شرکت های نفت و گاز، جنگل ها و توسط الوار و در صنایع دریایی استفاده می شود.

وینچ دیزلی

وینچ دیزلی همانطور که از نامش مشخص است نوعی وینچ است که برای سیم پیچی و کشیدن بار از موتور دیزلی استفاده می کند. از این وینچ ها در مناطقی استفاده می شود که برق در دسترس نیست یا به سختی پیدا می شود. از این نوع وینچ معمولا در شرکت های مخابراتی، ساخت و ساز و برج ها، شرکت های انتقال نیرو،  انتقال ماشین آلات سنگین زیرزمینی استفاده می شود.

درباره وینچ کشنده نوار نقاله ساخت شرکت آترین اشتاد بیشتر بدانید

آتری وینچ، وینچ کشنده ساخت شرکت آترین اشتاد، دستگاهی کارآمد برای کشیدن انواع بار است. این وینچ کشنده در مدل های مختلف ساخته می شود و با استفاده از موتور DC به کار رفته در آن می تواند قدرت کششی تا 8400 کیلوگرم به مصرف کننده ارائه دهد. منبع تغذیه آتری وینچ برق تکفاز می باشد که نسبت به منبع تغذیه سایر وینچ های کشنده در دسترس تر است. همچنین این دستگاه به علت وزن سبکی که دارد به راحتی قابلیت جابجایی و نصب دارد.

موارد زیر خلاصه ای از دفترچه راهنمای آتری وینچ است که شامل نکات ایمنی، نکات عملکردی، دستورالعمل تعمیر و نگهداری و جدول خطایابی است. این موارد توسط تیم فنی شرکت آترین اشتاد برای استفاده بهتر از آتری وینچ تهیه شده است. این نکات می تواند برای سایر انواع وینچ ها نیز کاربرد داشته باشد. امید است با رعایت این نکات استفاده ای ایمن و بهینه از دستگاه خود داشته باشید:

 هرکدام از موارد ذکر شده یک نکته ایمنی یا عملیاتی در هنگام آموزش یا استفاده از وینچ کشنده است و توسط اپراتور دستگاه باید رعایت شود. دستگاهی که تهیه نموده­اید از بالاترین کیفیت برخوردار است و به گونه ای طراحی شده است اگر به طور صحیح از آن استفاده و تعمیر نگهداری نمایید برای سالیان متمادی خدماتی قوی و کارآمد ارائه دهد.

نکات ایمنی:

استاندارد  EN14492-1 در راستای تامین ایمنی کار با وینچ ها تعریف شده است. در نظر گرفتن این نکات برای استفاده صحیح و ایمن ضروری است. خطرهای احتمالی این دستگاه را دست کم نگیرید. مطالعه این متن به شما کمک می کند با خطرات احتمالی برای اپراتور و وینچ کشنده آشنا شوید و برای مقابله با آنها آمادگی داشته باشید.

در هنگام استفاده از دستگاه، موارد ایمنی زیر را همواره در نظر داشته باشید:

1. هنگام کشیدن بار فاصله امن با سیم بکس را رعایت کنید.
2. در هنگامی که سیم بکسل تحت کشش است هرگز نیروی جانبی به سیم بکسل وارد نکنید. در صورت لزوم برای لمس سیم بکسل، برای جلوگیری از بریدگی یا سوختگی حتما از دستکش مناسب استفاده نمایید.
3. مشخصات ظاهری سیم بکسل را همیشه چک کنید. (در ادامه توضیحات مفصل تری در مورد نگهداری سیم بکسل ارائه گردیده است)
4. به هیچ عنوان دستگاه را هنگامی تحت کشش جابجا نکنید و از استحکام مکان نصب شده اطمینان حاصل کنید. جابجایی دستگاه در هنگام کشیدن بار، علاوه بر اینکه ممکن است به خود دستگاه صدمه بزند باعث آسیب دیدن سیم بکسل نیز خواهد شد.
5. اپراتورهای وینچ همیشه باید دور از مکان­های خطرناک قرار بگیرند. با توجه به نیروی کششی زیادی که به کابل و قلاب وارد می شود، خرابی در کابل یا قلاب باعث می شود نیروی زیادی آزاد گردد و ضربه های سنگینی توسط کابل به اطراف وارد شود. استفاده از یک کاور برزنتی نسبتا سنگین روی کابل در حین کشش، رویکرد مناسبی است. اگر خرابی کابل رخ دهد، وزن کاور برزنتی به عنوان یک دمپر عمل کرده و کمک می کند تا ضربه کابل پاره شده به حداقل برسد. همچنین کاور برزنتی می تواند یک هشدار بصری به بقیه باشد تا از برخورد فیزیکی با سیم بکسل جلوگیری گردد.
6. هنگام اتصال قلاب به بار، همیشه بررسی کنید که قلاب محکم باشد و گیره ایمنی به نحو صحیح بسته شده باشد. به یاد داشته باشید که اگر قلاب تحت کشش آزاد یا شکسته شود، قلاب با سرعت زیادی پرتاب خواهد شد و در نتیجه ممکن است آسیب جدی ایجاد شود.
7. قلاب باید همیشه طوری قرار گیرد که پشت آن یا رو به زمین باشد و به دور از اپراتور وینچ. در صورت خرابی قلاب تحت بار، قلاب شکسته شده با شدت زیادی در جهت پشت قلاب پرتاب می شود. اپراتورها باید مطمئن شوند که قلاب در موقعیت صحیح نصب شود.
8. در هنگام جمع کردن سیم بکسل هرگز قلاب آن را با دست نگه ندارید. از قلاب یا سیم بکسل کمکی استفاده نمایید.

نکات عملکردی:

در مرحله اول انتخاب وینچ کشنده با توجه به نیاز مصرف کننده بسیار مهم است. مواردی که در هنگام استفاده از آتری وینچ باید بدانید و رعایت کنید:

1 – هر وینچ کشنده ای نیروی کششی مخصوص خود را دارد که نشان دهنده حداکثر ظرفیت کششی (به صورت افقی) آن وینچ می­باشد. مثلا نیروی کششی افقی Atri winch 16500 برابر 16500 پوند (معادل 7480 کیلوگرم) است. عدد بیان شده درواقع نیروی کششی وینچ در لایه اول است. نیروی کششی یک وینچ با پیچیده شدن لایه های بیشتری از کابل در اطراف درام وینچ کاهش می یابد. مثلا نیروی کششی Atri winch 16500 در حالت­های مختلف به شرح زیر است:

• ظرفیت کششی در لایه اول:7480 کیلوگرم
• ظرفیت کششی در لایه دوم:6321 کیلوگرم
• ظرفیت کششی در لایه سوم:5458 کیلوگرم
• ظرفیت کششی در لایه چهارم:4824 کیلوگرم

(تمام کابل های دور درام وینچ کشنده که در یک سطح هستند در یک لایه هستند.)

شکل1 لایه های کابل

به طور کلی به ازای هر تغییر لایه، با توجه به قطر درام و کابل حدود 10 الی 15 درصد از ظرفیت کششی وینچ کاسته می­شود. به ازای تغییر هر لایه، فاصله کابل از مرکز درام افزوده می­شود و نیروی کششی کاهش ولی سرعت خطی آن افزایش می یابد.

2 – نمودارهای زیر نشان دهنده قدرت کشش آتری وینچ بر اساس تعداد لایه و سرعت کشش می باشد:

نمودار1 قدرت کشش Atri Winch 9500 بر اساس تعداد لایه و سرعت کشش

نمودار2 قدرت کشش Atri Winch 13500 بر اساس تعداد لایه و سرعت کشش

نمودار3 قدرت کشش Atri Winch 16500 بر اساس تعداد لایه و سرعت کشش

نمودار4 قدرت کشش Atri Winch 18500 بر اساس تعداد لایه و سرعت کشش

همچنین در نمودارهای زیر می­توانید عملکرد آتری وینچ با قدرت­های متفاوت را نیز با یکدیگر مقایسه کنید:

نمودار5 قدرت کشش آتری وینچ بر اساس تعداد لایه چرخانده شده دور درام وینچ

نمودار6 تغییر سرعت کشش خطی آتری وینچ بر اساس ظرفیت نیروی کششی

3 – کابل وینچ زمانی که شروع به کشیدن می کنید، باید شل باشد. این مورد به موتور وینچ زمان می‌دهد تا برای حداکثر رسیدن به قدرت کشش، به سرعت لازم برسد.

4 – قطر کابل باید با دقت انتخاب شود، کابل با قطر خیلی کوچک یا خیلی بزرگ برای دستگاه خطرناک است. برای عملیات ایمن مهم است که قطر کابل وینچ با وینچ مورد استفاده شما مناسب باشد. در صورت استفاده از کابل با قطر خیلی کوچک امکان پارگی کابل را افزایش می دهد. استفاده از کابل با قطر بزرگ نیز کارایی دستگاه را کاهش می دهد. بزرگترین قطر کابل توصیه شده، باید از یک هشتم قطر درام کوچکتر باشد.

5 – دستگاه آتری وینچ برای کشش در سطح افقی طراحی شده است و نیروی ذکر شده برای نیروی کششی (ذکر شده در بند 1) برای کشش بار در سطح افقی می باشد. اگر در نظر دارید با استفاده از این دستگاه باری را در سطح زاویه دار جابجا کنید حتما از قرقره استفاده نمایید و در نظر داشته باشید وزن بار قابل جابجایی در حالت زاویه دار کمتر از حالت افقی می باشد. هرچه زاویه بیشتر باشد مقدار بار قابل حمل کاسته خواهد شد.

6 – اگر وینچ به مدت زیادی استفاده نمی شود بهتر است هر چند وقت یکبار آن را روشن و خاموش کنید. این کار باعث می شود از خوردگی اجزای داخلی موتور که ممکن است بر اثر رطوبت ایجاد شده بخاطر چگالش رخ دهد به حداقل برسد. با روشن کردن و انرژی دادن به موتور، گرما تولید می شود که به دفع رطوبت ایجاد شده احتمالی کمک می کند.

7 – سیم بکسل را موقعی جمع کنید که تحت کشش است و مطمئن شوید که سیم بکسل به طور منظم و یکنواخت روی درام پیچیده شده است. اگر این مورد را رعایت نکنید در استفاده بعدی به مشکل خواهید خورد و ممکن است سیم بکسل شما آسیب ببیند.

8 – تا حد ممکن دستگاه را به گونه ای نصب کنید که کشش مستقیم به آن وارد شود.

9 – هیچوقت تمام کابل را باز نکنید برای رسیدن به بار نامی و جلوگیری از جدا شدن کابل از درام وینچ، همیشه مقداری از کابل باید باز نشده باقی بماند. 5 دور کابل حداقل مقداری است که باید باز نشده باقی بماند.

تعمیر و نگهداری:

بررسی منظم ماهانه:

آتری وینچ باید تمیز نگه داشته شود تا از ایجاد هرگونه خراش و خوردگی در قطعات خارجی دستگاه جلوگیری شود. شیارهای ایجاد شده روی غلطک راهنمای کابل را بررسی کنید. اگر از حدی بیشتر شود عمر مفید کابل کاسته خواهد شد. در این حالت بهتر است غلطک راهنما تعویض گردد.

• آسیب های خارجی وارد شده به دستگاه وینچ کشنده را بررسی کنید.
• محل نصب موتور دستگاه را بررسی کنید. مطمئن شوید که پیچ های اتصال شل نشده باشد.
• کلاچ را آزاد کنید تا از عملکرد صحیح موتور، درگیر شدن و جدا شدن آن اطمینان حاصل کنید.
• تمام قطعات متحرک خارجی باید با روغن سبک روانکاری شوند.
• تمام اتصالات و سیم کشی های الکتریکی باید از نظر شل بودن اتصالات، خوردگی یا ساییدگی بازرسی شوند.
• میله های کراواتی را که وینچ را در یک راستا نگه می دارند بررسی کنید در صورت خم شدن یا شکستگی تعویض شوند.

• کنترل STOP اضطراری را بررسی کنید. با به بکار انداختن وینچ و فشار دادن دکمه STOP، از عملکرد صحیح آن اطمینان حاصل کنید.

مراقبت از سیم بکسل:

توجه: استاندارد ISO 4309:2004/2010 دستورالعمل هایی را برای مراقبت، نصب، نگهداری و بررسی سیم بکسل در سرویس بر روی وینچ ها، بالابرها و جرثقیل ها نشان می دهد و معیارهای از رده خارج کردن کابل را شرح می دهد. در بند زیر خلاصه ای از این استاندارد قید شده است. برای دریافت کامل این استاندارد می توانید اینجا کلیک کنید. مطالعه کامل استاندارد ارائه شده برای استفاده بهینه از سیم بکسل و از سرویس خارج کردن به موقع این کابل ها توصیه می شود.

بسیار ضروری است که کابل از لحاظ ظاهری (از نظر پیچ خوردگی، لکه های ظاهری، رشته های پاره شده و … ) سالم باشد. در صورت امکان، قسمت آسیب دیده باید جدا شود در غیر این صورت کل کابل جایگزین گردد. کابل و قلاب آن را بررسی کنید و در صورت رخ دادن هریک از موارد زیر آن را کامل تعوض کنید:

1 – در یک طول 25 میلیمتری، 10 رشته یا بیشتر پاره شده باشد.

2 – قسمتی از کابل خورده شده و ضخامت آن کاسته شده باشد.

3 – طناب تغییر شکل یافته یا بیش از حد خورده شده است.

4 – کابل پیچ خوردگی دارد و یا خم شده است.

برای نگهداری مناسبتر کابل وینچ کشنده، بهتر است که پس از استفاده از دستگاه، کابل را روی درام وینچ بپیچید تا به طور یکنواخت لایه بندی شود. برای انجام مناسب این کار کابل باید تحت کشش باشد (برای ایجاد کشش نیروی دست کافی است). دقت کنید که کابل حین جمع شدن منظم باشد. در بعضی موارد که امکان اتصال به محموله وجود ندارد، مشاهده شده است که کابل را دور محموله (باری که قصد جابجایی آن را داریم) پیچانده و قلاب به خود کابل متصل می شود. این کار باعث آسیب شدید کابل می شود. توصیه می شود که از یک زنجیر یه طناب کمکی استفاده گردد.

جدول مشکل یابی

گردآورنده: فرزاد شیرمحمدلی